W Polsce w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat środowisko przyrodnicze ulega procesowi stopniowej degradacji. Szczególnie niepokojąca jest zmiana sposobu gospodarowania na obszarach wiejskich, które objawiają się zastępowaniem wielogatunkowej mozaiki upraw rozległymi monokulturami. |
Motyle dzienne należą do zwierząt szczególnie podatnych na te niekorzystne zmiany, a zanikanie siedlisk jest jedną z głównych przyczyn wymierania tych zwierząt.
Dzięki prowadzonemu od 1986 roku programowi pn. „Atlas rozmieszczenia motyli dziennych w Polsce” poznano miejsca występowania, a także zmiany wielkości populacji wszystkich krajowych gatunków motyli w ostatnim dwudziestoleciu.
Wyniki prowadzonych badań nie pozostawiają wątpliwości - ponad 40% spotykanych w Polsce motyli dziennych jest w mniejszym bądź większym stopniu narażona na wyginięcie. Wśród nich 6 gatunków jest krytycznie zagrożonych: niepylak apollo, modraszek gniady, strzępotek edypus, skalnik bryzeida, skalnik driada, przestrojnik titonus , a aż 16 gatunków – zagrożonych.
Liczba gatunków motyli w poszczególnych kategoriach zagrożeń:
EX – wymarłe (5 gatunków motyli)
CR – krytycznie zagrożone (6 gatunków motyli)
EN – zagrożone (19 gatunków motyli)
VU – narażone (18 gatunków motyli)
NT – bliskie zagrożenia (3 gatunki motyli)
LC – najmniejszej troski (8 gatunków motyli)
DD – dane niepełne (1 gatunek motyla)
Głównymi przyczynami wymierania gatunków motyli jest przekształcanie środowiska przez człowieka, w tym prowadzona gospodarka rolna i leśna. Chodzi tu głównie o stosowanie środków ochrony roślin, wprowadzanie monokultur, niewłaściwie prowadzone zalesienia, melioracja lub przekształcanie łąk. Równie istotnymi przyczynami wymierania motyli są: rozrost miast i stref przemysłowych, a także rozwój infrastruktury. W wyniku tych procesów następuje fragmentacja lub całkowity zanik wielu cennych siedlisk, w tym również miejsc występowania motyli.