Gody motyli

Kolorowe ubarwienie lub wydzielane substancje chemiczne służą nie tylko przyciąganiu uwagi, ale również niosą informację o zdrowiu danego osobnika.
Dowodem potwierdzającym istotną rolę ubarwienia podczas godów motyli jest dymorfizm płciowy, czyli zróżnicowanie ubarwienia w zależności od płci. Zazwyczaj jaskrawo ubarwione są samce, samice z kolei przywdziewają niepozorny kamuflaż. Należy jednocześnie pamiętać o zdolności u części motyli do postrzegania  Oprócz ubarwienia ciała istnieje wiele interesujących rytuałów godowych motyli.
Pozawzrokowe porozumiewanie się motyli najlepiej zbadano u pewnego krewniaka monarcha (patrz: wędrówki motyli) – Danaus gigippus. Samce tego gatunku wytwarzają feromony – związki zapachowe pobudzające zainteresowanie seksualne innych motyli. Feromony są rozsiewane dzięki pędzelkom włosków na końcu odwłoka. Samiec odbywa charakterystyczny taniec godowy przed samicą latając w górę i w dół, ociera jednocześnie łuskami zapachowymi o jej ciało. Spośród krajowych gatunków włoski i pełniące podobną funkcję pola zapachowe na skrzydłach posiadają samce rusałki malinowca.
Łuski zapachowe (androkonia) występują głównie u samców. U nasady łusek znajdują się gruczoły zapachowe wytwarzające wabiące feromony. Czasami zapachy wytwarzane są na skrzydłach, a emitowane za pomocą włosków na końcu odwłoka.

Niektóre gatunki motyli dziennych odbywają tańce godowe, które ułatwiają dotarcie męskich feromonów do samicy. Samce skalnika semele przysiada przed samicą i chwyta między swoje skrzydła jej czułki. Pochylając się do przodu pociera czułki o ciałka zapachowe. U większości gatunków zaloty są krótkie i trwają nie dłużej niż 30 s. i polegają na szybkim trzepotaniu skrzydłami przed samicą.
Atrakcyjne ubarwienie,  feromony, tańce godowe na nic się zdadzą jeśli samiec nie znajdzie samicy, której mógłby prezentować swoje wdzięki. Samce wielu gatunków motyli, w tym również niepylaka apollo aktywnie poszukują partnerek. Często odwiedzają określone miejsca, takie jak rośliny, na których samice będą składać jaja, lub miejsca gdzie wykluwają się one z poczwarek.   

Motyle wielu gatunków wykazują silny terytorialnizm, roszcząc sobie prawo do miejsc nie tyle z bogatą bazą pokarmową, ile miejsc o dogodnym ukształtowaniu, ekspozycji i nasłonecznieniu. Kryteria wyboru takich miejsc nie ją do końca jasne. Przypuszczalnie są one dobrymi punktami obserwacyjnymi pozwalającymi dostrzec zbliżającą się samice.

Barwnie ubarwione skrzydła, feromony, czy zajmowanie atrakcyjnego terytorium mają na celu zapewnienie samcom przekazanie swoich genów możliwie największej ilości samic. W tym celu samce podczas kopulacji przekazują samicą spermatofory – zbiorniczki z plemnikami i dużą ilością substancji odżywczych. Obecność spermatoforów w torebce kopulacyjnej samicy powoduje jej dalszą obojętność na zaloty kolejnych samców. Inne sposoby powstrzymania przed kopulacją samicy są mniej wyszukane. Samce niektórych gatunków motyli, w tym również niepylaka apollo po odbytym stosunku pozostawia na  odwłoku samicy w rodzaj zatyczki tzw. sfragis (z gr. sphragis znaczy pieczęć), który skutecznie uniemożliwia jej kolejne zbliżenia.