Motyle chronione

Zainteresowanie motylami wśród przyrodników wynikało po części z niezwykłej urody tych zwierząt, a także z chęci poznania tajemnic metamorfozy jaką przechodzą te organizmy w trakcie swojego życia, rzadziej ich znaczeniu gospodarczemu. Zauroczenie tymi organizmami trwa do dziś dzień, wzbudzając niemałe emocje zarówno wśród naukowców, jak i rzeszy amatorów, których pracy nie sposób przecenić.

Niestety, prowadzone przez ostatnie dziesięciolecia badania faunistyczne nad motylami dziennymi w Polsce niezmiennie wykazują tendencje spadku liczebności lub całkowitego wymierania wielu gatunków motyli. W opublikowanej wersji Czerwonej listy gatunków ginących i zagrożonych ujęto aż 66 spośród 163 gatunków motyli dziennych wykazach kiedykolwiek z obszaru Polski. Trzydzieści spośród nich zostało objętych ochroną prawną. Niestety ok. 5 gatunków wyginęło, a kilka następnych znalazło się na granicy zagłady. Obecnie najważniejszą przyczyną wymierania motyli są zmiany w środowisku, a co za tym idzie utrata siedlisk lęgowych. Proces ten nasilił się wraz z rozwojem zabudowy, infrastruktury, a także na skutek intensyfikacji rolnictwa.

Wskutek wprowadzania lub zawleczenia obcych gatunków roślin, przekształceniom ulegają również obszary naturalne. Szacuje się, że około 30% gatunków roślin dziko rosnących w Polsce to gatunki obcego pochodzenia. Szczególnie wrażliwe okazały się tereny otwarte w tym murawy i zarośla kserotermiczne, będące miejscem występowania wielu rzadkich motyli. Dużym zagrożeniem dla tego typu środowisk okazała się sprowadzona w XVIII w. robinia akacjowa. Drzewo to, dzięki symbiozie z bakteriami azotowymi w szybkim tempie opanowało siedliska kserotermiczne, trwale zmieniając ich skład gatunkowy.

W Polsce objętych ochrona prawną jest 36 gatunków motyli, z czego 5 gatunków to ćmy, reszta zaś motyle dzienne.

Erebidae

• Catocala Schrank, 1802
  • pacta (Linnaeus, 1758)
• Euplagia Hübner, 1820
  • quadripunctaria (Poda, 1761)

Lasiocampidae Harris, 1841

• Eriogaster Germar, 1810
  • catax (Linnaeus, 1758)

Lycaenidae Leach, 1815

• Lycaena Fabricius, 1807
  • dispar (Haworth, 1802)
  • helle (Denis et Schiffermüller, 1775)
• Phengaris Doherty, 1891
  • alcon (Denis et Schiffermüller, 1775)
  • arion (Linnaeus, 1758)
  • nausithous (Bergsträsser, 1779)
  • rebeli (Hirschke, 1904)
  • teleius (Bergsträsser, 1779)
• Plebejus Kluk, 1870
  • optilete (Knoch, 1781)
• Polyommatus Latreille, 1804
  • eroides (Frivaldszky, 1835)
  • ripartii (Freyer, 1830)
• Scolitantides Hübner, 1819
  • orion (Pallas, 1771)

Noctuidae Latreille, 1809

• Xylomoia Staudinger, 1892
  • strix Mikkola, 1980

Nymphalidae Swainson, 1827

• Boloria Moore, 1900
  • aquilonaris (Stichel, 1908)
  • eunomia (Esper, 1799)
     
• Chazara Moore, 1893
  • briseis (Linnaeus, 1764)
• Coenonympha Hübner, 1819
  • hero (Linnaeus, 1761)
  • oedippus (Fabricius, 1787)
  • tullia (Müller, 1764)
• Erebia Dalman, 1816
  • sudetica Staudinger, 1861
• Euphydryas Scudder, 1872
  • aurinia (Rottemburg, 1775)
  • maturna (Linnaeus, 1758)
• Hipparchia Fabricius, 1807
  • alcyone (Den. & Schiff., 1775)
• Lopinga Moore, 1893
  • achine (Scopoli, 1763)
• Minois Hübner, 1819
  • dryas (Scopoli, 1763)
• Neptis Fabricius, 1807
  • rivularis (Scopoli, 1763)
• Oeneis Hübner, 1819
  • jutta (Hübner, 1806)
• Pyronia Hübner, 1819
  • tithonus (Linnaeus, 1767)

Papilionidae Latreille, 1802

• Iphiclides Hübner, 1819
  • podalirius (Linnaeus, 1758)
• Parnassius Latreille, 1804
  • apollo (Linnaeus, 1758)
  • mnemosyne (Linnaeus, 1758)
• Pieridae Duponchel, 1835
  • Colias Fabricius, 1807
  • myrmidone (Esper, 1781)
  • palaeno (Linnaeus, 1761)

Sphingidae Latreille, 1802

• Proserpinus Hübner, 1819
  • proserpina (Pallas, 1772)