min
minmin

Ochrona czynna niepylaka apollo w Pieninach

min

20 lutego 2012

Obecnie największa w Polsce, licząca kilkaset osobników populacja niepylaka występuje na obszarze Pienińskiego Parku Narodowego. To duży sukces działań ochronnych. Jeszcze w 1989 roku latało tam zaledwie 30 motyli.

Przetrwanie pienińskich niepylaków zawdzięczamy prowadzonej od 1991 roku restytucji. Polegała ona na odłowieniu żyjących w naturze osobników oraz ich hodowli. W celu zwiększenia różnorodności genetycznej rodzimej populacji, kilkakrotnie skrzyżowano samice z hodowli z samcami odłowionymi po słowackiej stronie Pienin. Wyhodowane niepylaki apollo wypuszczano w miejscach występowania dziko żyjących krewnych.

Początkowo, niepylaki na potrzeby restytucji hodowane były na Dolnym Śląsku (tzw. ochrona ex situ - czyli poza miejscem występowania). Uzyskane osobniki były sukcesywnie przenoszone na wcześniej przygotowane stanowiska na terenie Pienin. Łącznie wypuszczonych zostało ponad 700 motyli. Od 1994 roku hodowla apollo na potrzeby programu restytucji została przeniesiona do Pienińskiego Parku Narodowego. Otrzymywanym materiałem sukcesywnie zasilano kolejne stanowiska. O skali całego przedsięwzięcia świadczyć mogą ilości wyhodowanych motyli. W latach 1991-2009 ze złożonych przez 278 samice 19 761 jaj, wykluło się 9674 gąsienic. Z tej liczby cykl rozwojowy zakończyło 4832 motyli, które sukcesywnie były wypuszczane na wolność. Program restytucji zakończył się sporym sukcesem, czego potwierdzeniem jest wzrost liczby dziko żyjących niepylaków z niespełna 30 osobników do poziomu 300-500 motyli stwierdzanych rokrocznie na kilku stanowiskach. Od 1996 roku prowadzony jest stały monitoring pienińskiej populacji niepylaka apollo.

Oprócz samej hodowli motyli, równolegle prowadzono badania naukowe. Chciano określić głównie przyczyny wymierania gatunku, a także wypracować działania mające na celu przywrócenie odpowiedniego stanu siedlisk motyli.
Prowadzone badania dowiodły, że roślina żywicielska kumuluje bardzo dużo metali ciężkich, w tym szczególnie kadmu. Rozchodnik, którym żywią się niepylaki, zawierał 10 razy więcej kadmu niż inne rośliny rosnące w tym samym miejscu. Pierwiastek ten był znajdowany w tkankach roślin rosnących nawet w wysokich - wydawałoby się -czystych - partiach Pienin. Wysokie stężenie kadmu nie było bezpośrednią przyczyną wymierania niepylaków, jednak z pewnością wpłynęło negatywnie na zdrowotność tamtejszej populacji.
Równolegle z badaniami i hodowlą gatunku prowadzono działania mające na celu przywrócenie stanowisk niepylaka. Polegały one na wycince krzewów i młodych drzew, których nadmierny rozrost na górskich polanach wyjątkowo nie służy występowaniu apolla. Prace takie prowadzono m. in. na Nowej Górze, Ubszarze oraz u podnóża Trzech Koron, gdzie występowała ostatnia, dziko żyjąca populacja tego motyla.

FOTOGALERIE
http://eko.org.pl motyle.php?dzial=4&kat=17&art=16 motyle.php?dzial=2&kat=9&art=15 motyle.php?dzial=2&kat=12&art=4 motyle.php?dzial=2&kat=12&art=4 motyle.php?dzial=2&kat=12&art=4 motyle.php?dzial=2&kat=10&art=3 motyle.php?dzial=6&kat=19&art=20 motyle.php?dzial=2&kat=12&art=4 motyle.php?dzial=6&kat=19&art=20 motyle.php?dzial=3&kat=14&art=7 motyle.php?dzial=6&kat=20&art=18 motyle.php?dzial=3&kat=14&art=7 motyle.php?dzial=2&kat=10&art=3 motyle.php?dzial=6&kat=19&art=20 motyle.php?dzial=2&kat=9&art=15 motyle.php?dzial=2&kat=10&art=3 motyle.php?dzial=2&kat=10&art=3 motyle.php?dzial=2&kat=22&art=5 motyle.php?dzial=5&kat=18&art=12 motyle.php?dzial=4&kat=16&art=14 motyle.php?dzial=5&kat=18&art=12 motyle.php?dzial=2&kat=9&art=15 motyle.php?dzial=2&kat=9&art=15 motyle.php?dzial=2&kat=12&art=4 motyle.php?dzial=2&kat=10&art=3 motyle.php?dzial=2&kat=22&art=5 motyle.php?dzial=2&kat=10&art=3 motyle.php?dzial=3&kat=14&art=7 motyle.php?dzial=4&kat=16&art=14 motyle.php?dzial=2&kat=9&art=23 motyle.php?dzial=5&kat=18&art=12 motyle.php?dzial=2&kat=22&art=5 motyle.php?dzial=6&kat=19&art=20 motyle.php?dzial=2&kat=10&art=3 motyle.php?dzial=2&kat=10&art=3 motyle.php?dzial=2&kat=10&art=3 motyle.php?dzial=2&kat=22&art=5 motyle.php?dzial=2&kat=22&art=5 motyle.php?dzial=2&kat=22&art=5 motyle.php?dzial=3&kat=14&art=7 motyle.php?dzial=5&kat=18&art=12 motyle.php?dzial=2&kat=22&art=5 motyle.php?dzial=2&kat=9&art=15 motyle.php?dzial=4&kat=16&art=14 motyle.php?dzial=2&kat=9&art=15 motyle.php?dzial=4&kat=16&art=14 motyle.php?dzial=3&kat=13&art=6
ZAPISZ SIĘ DO NASZEGO NEWSLETTERA
e-mail: